Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Soms

• Maagdarmklachten, zoals diarree, misselijkheid, braken en een drukkend of vol gevoel in de maag. Deze bijwerking hoort na enkele dagen over te gaan, als u aan het medicijn gewend bent. Door de tabletten bij de maaltijd in te nemen, heeft u hier minder last van. Ook kan de arts besluiten om de dosering langzaam te verhogen. Dan heeft u ook minder kans op maag- en darmklachten.
• Verminderde eetlust, dit kan een voordeel zijn bij mensen met overgewicht.

Zelden

• Smaakstoornissen, zoals een metaalsmaak. Deze bijwerking wordt soms na verloop van tijd niet minder. Neem in dat geval contact op met uw arts. Als u stopt met de metformine zal deze bijwerking weer verdwijnen.
• Wazig zien in het begin van de behandeling. Ook kan uw gezichtvermogen de eerste maanden veranderen. Dit komt doordat uw ogen aan de veranderingen in het bloedglucose moeten wennen. Wacht dus liefst nog een aantal weken met het aanmeten van een (nieuwe) leesbril.

Zeer zelden

• Huiduitslag, rode huid, galbulten en jeuk.
• Leveraandoeningen. U kunt dit merken aan een gevoelige, opgezwollen buik of een gele verkleuring van het oogwit of van de huid. Waarschuw dan een arts.
• Ernstige veranderingen in het bloed (een melkzuuracidose). Bij een melkzuuracidose verandert de zuurgraad van uw bloed. Dit kan erg gevaarlijk zijn voor uw gezondheid. U heeft hier vooral kans op als uw nieren (plotseling) niet meer goed werken. Ook als u opeens een ernstige aandoening krijgt, zoals een hartaanval, kan een melkzuuracidose optreden. Mensen met slecht werkende nieren, lever, hart of longen mogen dit medicijn dan ook niet gebruiken. De verschijnselen van een acidose treden bij hen heel snel op en zijn misselijkheid, braken, diarree, buikpijn, snelle ademhaling en bewustzijnsverlies. Neem bij deze verschijnselen onmiddellijk contact op met een arts.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Hoe?
Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Wanneer?
Neem de tablet tijdens of vlak na de maaltijd. Dan veroorzaakt het minder maagdarmklachten.

• Gebruikt u dit medicijn 1 keer per dag? Neem het dan bij voorkeur bij het ontbijt in.
• Gebruikt u het 2 keer per dag? Neem het dan bij het ontbijt en bij de avondmaaltijd in.

Ramadan
Als u diabetes heeft en u wilt vasten tijdens de ramadan: dit kan uw bloedglucose ontregelen. U kunt overdag eerder een ‘hypo’ krijgen en 's nachts kan te veel glucose in het bloed komen door de zware maaltijd (iftar).

Overleg met uw arts of apotheker hoe u uw medicijnen moet aanpassen omdat u overdag niet eet. Meestal moet u tijdens het vasten het medicijn op andere tijden en in een andere dosering gebruiken.

Het is belangrijk dit medicijn consequent in te nemen. Mocht u toch een dosis vergeten zijn.

• Als u dit medicijn 1 keer per dag 's morgens gebruikt: slik de vergeten tablet bij de eerstvolgende maaltijd. Dus bij de lunch of de avondmaaltijd. Ontdekt u het pas na de avondmaaltijd, sla de vergeten tablet dan over.
• Als u dit medicijn 2 keer per dag gebruikt: neem de tablet die u ’s morgens bent vergeten alsnog bij de lunch. Ontdekt u het pas na de lunch, sla de vergeten tablet dan over. Bent u de tablet bij de avondmaaltijd vergeten? Neem hem dan alsnog met wat voedsel in.
• Als u dit medicijn 3 keer per dag gebruikt: neem de vergeten tablet alsnog in met wat voedsel. Ontdekt u het pas als het al tijd is voor de volgende dosis, sla de vergeten tablet dan over.

autorijden?
Diabetes kan invloed hebben op uw rijvaardigheid. Bijvoorbeeld door schade aan uw ogen. Een arts bepaalt daarom of iemand met diabetes mag autorijden. Hiervoor gelden bepaalde keuringseisen. Meer informatie hierover vindt u in de brochure ‘Diabetes mellitus en het rijbewijs’ op www.cbr.nl.

Als u metformine gebruikt in combinatie met een ander glucoseverlagend medicijn heeft u kans op een ‘hypo’. Een ‘hypo’ tijdens het autorijden kan ernstige gevolgen hebben. Een ‘hypo’ is een te laag bloedglucose. Deze kan ontstaan als u meer glucose verbruikt (bijvoorbeeld door sporten, wandelen of fietsen) dan binnenkrijgt (in de vorm van eten en drinken). Tijdens een ‘hypo’ wordt u hongerig en krijgt u last van een wisselend humeur, verwardheid, hoofdpijn, vermoeidheid, duizeligheid, bleek gezicht, wazig zien, beven, zweten en hartkloppingen. Als u niets tegen een ‘hypo’ doet, kunt u in coma raken.
Zorg er daarom voor dat u altijd wat suikerklontjes of druivensuiker bij u heeft. Zoek een veilige plek en breng de auto daar tot stilstand als u tijdens het autorijden een ‘hypo’ voelt aankomen. Eet wat suikerklontjes of druivensuiker. Controleer daarna uw bloedglucose en rijd pas verder als deze hoger is dan 6 mmol/liter. Heeft u geen bloedglucosemeter? Rijd dan pas verder als u zich weer goed voelt.

Tips voor als u wilt autorijden

• Rijd alleen auto als u zich goed voelt.
• Zorg dat u gemakkelijk suikerklontjes of druivensuiker in de auto bij de hand heeft.
• Rijd niet als u alcohol heeft gebruikt.

alcohol drinken?
Beperk het gebruik van alcohol. Een grote hoeveelheid alcohol kan samen met metformine een ernstige verstoring in het bloed veroorzaken: een melkzuuracidose.

Drink niet meer dan een tot twee glazen per dag en drink niet elke dag alcohol.

De verschijnselen van een melkzuuracidose zijn misselijkheid, braken, diarree, buikpijn, snelle ademhaling en bewustzijnsverlies. Neem bij deze verschijnselen onmiddellijk contact op met een arts.

alles eten?
Houd bij wat en hoeveel u eet. Bij diabetes is een goed gewicht erg belangrijk. Als u overgewicht heeft is het daarom aan te raden af te vallen. Raadpleeg eventueel een diëtist. Verder is het belangrijk dat u de koolhydraten in uw eten zo veel mogelijk over de dag verspreidt. Koolhydraten zitten vooral in voedingmiddelen als brood, rijst, aardappelen, fris, koek, snoep en chips.

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen.

In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Andere glucoseverlagende medicijnen. Door de combinatie kunt u sneller last krijgen van een 'hypo'. Vaak is het de bedoeling verschillende glucoseverlagers te gebruiken, als een van deze medicijnen afzonderlijk niet meer voldoende werkt.
• De antistollingsmiddelen, acenocoumarol en fenprocoumon. De werking van acenocoumorol en fenprocoumon kan afnemen. Meld het aan de trombosedienst als u metformine gaat gebruiken, als de dosering wijzigt of als u gaat stoppen met metformine.

Twijfelt u eraan of bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang zijn? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Zwangerschap

Diabetes
Gebruik dit medicijn alleen na overleg met uw arts. Als u zwanger bent of binnenkort wilt worden, kunt u namelijk beter een insuline gebruiken. Meestal zal uw arts u (tijdelijk) laten overstappen op dit medicijn. Overleg hierover met uw arts.

U moet tijdens uw zwangerschap onder strikte controle blijven. Grote schommelingen in uw bloedglucose kunnen schadelijk zijn voor u en voor de groei en ontwikkeling van uw kind. Neem daarom contact op met uw arts zodra u zwanger bent, of dit binnenkort wilt worden.

Diabetes
Als u stopt met dit medicijn zal uw bloedglucose waarschijnlijk weer stijgen. Stop daarom alleen als uw arts dat adviseert, bijvoorbeeld omdat u overstapt op een andere glucoseverlager.

Bij ernstige ziekte en als u moet worden geopereerd, kan uw bloedglucose te sterk stijgen of te veel variëren. Dit medicijn voldoet dan niet. U zult dan tijdelijk moeten overstappen op insuline. Overleg met de behandelend arts wat u in dit specifieke geval moet doen.

Verminderde vruchtbaarheid
Stop met dit medicijn zodra u weet dat u zwanger bent.

Metformine is sinds 1959 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar in tabletten als het merkloze Metformine.

Metformine wordt ook gebruikt in combinatie met andere werkzame stoffen onder de merknamen Avandamet, Competact, Eucreas, Glucovance, Janumet, Jentadueto en Komboglyze.