Behalve het gewenste effect kan dit middel bijwerkingen geven. Het komt echter rechtstreeks in uw luchtwegen terecht en heeft daarom maar weinig bijwerkingen.

De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.

Zelden

• Hartkloppingen en trillende handen. Deze klachten horen binnen enkele uren na gebruik over te gaan. Heeft u er na twee weken nog altijd last van, raadpleeg dan uw arts. Mogelijk is de dosering voor u te hoog.
• Hoesten.
• Hoofdpijn.

Zeer zelden

• Meer kans op gaatjes (tandcariës). U kunt dit voorkomen door na het inhaleren de mond te spoelen. Let hier vooral op bij kinderen.
• Toename van de benauwheidsklachten direct na toedienen van het middel. In dat geval dit middel niet meer gebruiken en een arts raadplegen.
• Veranderingen in uw bloedglucosegehalte. Controleer daarom vaker uw bloedglucosegehalte als u diabetes heeft.
• Spierpijn en spierkramp.
• Huiduitslag, galbulten, jeuk en transpireren. Deze bijwerkingen verdwijnen meestal weer als u stopt met dit middel. Als u hier veel last van heeft, overleg dan met uw arts.
• Toename van bestaande hartklachten, zoals pijn op de borst direct na toedienen van het middel. In dat geval direct een arts raadplegen.
• Een verhoogd risico op hartritmestoornissen. U kunt last krijgen van plotselinge duizelingen of kortdurend buiten bewustzijn raken. Dit is vooral van belang voor mensen met een bepaalde hartritmestoornis, namelijk het aangeboren verlengde QT-interval. Gebruik dit middel NIET als u deze hartritmestoornis heeft. Overleg met uw arts. Mogelijk kunt u overstappen op een ander middel.
• Oedeem. Dit merkt u vooral aan opgezwollen enkels en voeten. Mensen die al last van oedeem hebben, bijvoorbeeld door hartfalen zijn hier extra gevoelig voor. Overleg voor gebruik met uw arts als u ernstig hartfalen of oedeem heeft.
• Verminderde aanmaak van bloedplaatjes. Hierdoor is er een verhoogde kans op bloedingen, zoals bloedneuzen.
• Psychische klachten, zoals angst, rusteloosheid of hallucinaties. Als u deze bijwerkingen opmerkt, neem dan contact op met uw arts of apotheker.
• Slaapstoornis en gedragsstoornis; bij kinderen onder de 12 jaar komen zelden prikkelbaarheid en hyperactiviteit voor. Neem als u(w kind) hier last van heeft contact op met uw arts of apotheker.

De meeste bijwerkingen zijn in de eerste weken het meest uitgesproken en nemen daarna af of verdwijnen zelfs.

Raadpleeg uw arts als u te veel last heeft van één van de bovengenoemde bijwerkingen of als u andere bijwerkingen ervaart waar u zich zorgen over maakt.

Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek of in de bijsluiter.

Hoe?

• Goed inhaleren vergt veel oefening. De werkzame stof moet diep in uw longen terechtkomen. In de apotheek kunt u een checklist krijgen waarop voor uw inhalatieapparaat alle handelingen staan die nodig zijn bij het inhaleren. Vraag de apotheekmedewerker of arts om het voor te doen en oefen een keer in zijn bijzijn. Hij kan dan nagaan of u alle handelingen goed uitvoert. Laat regelmatig, bijvoorbeeld elk jaar, controleren of u nog op de juiste manier inhaleert. Lukt het u niet goed te inhaleren? Er zijn verschillende typen inhalatieapparaten. Mogelijk is een ander type apparaat geschikter voor u. Vraag uw arts of apotheek om advies.
• U kunt salbutamol in twee vormen inhaleren: als poeder of als spray. Het nadeel van poederinhalaties is dat u krachtig moet kunnen inademen om het poeder goed in de longen te krijgen. Nadeel van een inhalatiespray is dat u tegelijkertijd de spray moet indrukken en inademen. Veel mensen vinden dat moeilijk.
• Het inhalatiepoeder zit in capsules, in een Diskus of een patroon voor de Novolizer.
  • De capsules plaatst u in een inhalatieapparaatje. Met het inhalatieapparaatje prikt u de ruimtes op het schijfje kapot, waarna u het poeder kunt inhaleren. De capsulewand bestaat uit gelatine. De schilfers hiervan zijn niet schadelijk voor de longen. Het apparaat kan na verloop van tijd slijten, waardoor de capsules of het schijfje niet meer goed worden opengeprikt. Bij een normaal gebruik is dat na ongeveer drie tot zes maanden. Overleg daarom in de apotheek over vervanging van het apparaat als u het al enkele maanden gebruikt.
  • De diskus is een apparaatje met een voorraad van zestig doses. Elke keer dat u de afsluitklep opendraait, valt een dosis poeder in het daarvoor bestemde vakje. Dit gaat alleen goed als u het mondstuk horizontaal houdt. Daarna kunt u het medicijn inhaleren. Als alle porties poeder op zijn, heeft u een nieuw apparaat nodig. U merkt dat het apparaatje leeg is, als de teller op het apparaat op nul staat. U kunt dus op tijd een nieuw apparaatje aanvragen.
  • De turbuhaler bevat honderd of tweehonderd inhalaties. Elke keer dat u de geribbelde knop draait, valt een dosis poeder in het daarvoor bestemde vakje. Dat gaat alleen goed als u de turbuhaler rechtop houdt bij het draaien. Daarna kunt u het medicijn inhaleren. Als alle porties poeder op zijn, heeft u een nieuw apparaat nodig. U merkt dat het apparaat bijna leeg is, als in het doorzichtige venster op de zijkant een rode kleur verschijnt. U heeft dan nog ongeveer twintig doses over. U kunt dan op tijd een nieuw apparaat aanvragen.
  • Een patroon met tweehonderd inhalaties plaatst u in de Novolizer. Elke keer dat u de gekleurde knop indrukt, wordt een dosis poeder klaargemaakt voor inhalatie. U hoort een dubbele klik en het controlevenster wordt groen. Dat gaat alleen goed als u de Novolizer horizontaal houdt bij het indrukken. Daarna kunt u het medicijn inhaleren. Het inhaleren is goed gegaan als u een klik heeft gehoord en het controlevenster weer rood is. U merkt dat de patroon leeg is als de teller op het apparaat op nul staat. U kunt dus op tijd een nieuwe patroon aanvragen.

Na gebruik van een poederinhalator uw mond spoelen. U voorkomt hiermee gaatjes (tandcariës).

Een inhalatiespray wordt ook wel dosisaerosol of verstuiver genoemd. Voor elke verstuiving moet u het spuitbusje stevig schudden, zodat de inhoud zich goed verdeelt. Alleen dan komt elke keer evenveel salbutamol vrij. Om een inhalatiespray beter of makkelijker te inhaleren, kunt u ook gebruikmaken van een voorzetkamer. Dit is een grote buis, waar u de inhalatiespray in spuit. U kunt dan rustig meermalen via de buis inademen. Controleer van deze voorzetkamer regelmatig of de kleppen nog goed werken. Hoe u dat moet doen, staat beschreven in de bijgeleverde gebruiksaanwijzing. Als de kleppen niet meer goed werken, kunt u in de apotheek een nieuwe voorzetkamer krijgen. Hier hoeft u niet voor te betalen als u deze samen met het recept voor de spray ophaalt. Vindt u het lastig om de voorzetkamer mee te nemen naar uw werk of een andere plek? Vraag dan uw arts twee apparaten voor te schrijven. U kunt ze dan op beide plekken achterlaten. Bij de meeste inhalatiespray is het belangrijk tegelijk de spray in te drukken en in te ademen. De autohaler is een inhalatiespray die het geneesmiddel afvuurt tijdens het inhaleren. Bij deze spray is krachtig inademen voldoende en hoeft u dus niet de spray nog in te drukken.

Wanneer?

• U hoeft meestal alleen te inhaleren wanneer u benauwd bent. Tenzij uw arts u een schema heeft geadviseerd.
• Heeft u vooral last van benauwdheidsaanvallen door inspanning, bijvoorbeeld tijdens het sporten? Dan kunt u dit middel tien tot vijftien minuten voor de inspanning gebruiken.
• Moet u een paar maal per dag inhaleren? Doe dit dan op vaste tijdstippen, goed verdeeld over de dag.

Hoe lang?
Gebruik dit middel zolang u last heeft van benauwdheid en zolang de arts het voorschrijft.

Astma
Moet u dit medicijn meer dan 2 keer per week bij een benauwdheidsaanval gebruiken? Neem dan contact op met uw arts. Waarschijnlijk kunt u er beter een luchtwegbeschermer bij gebruiken. Als u deze elke dag inhaleert, zal na verloop van enkele dagen het aantal benauwdheidsaanvallen afnemen.

U hoeft meestal alleen te inhaleren wanneer u benauwd bent. Tenzij uw arts u een schema heeft geadviseerd. Bent u in dat geval een inhalatie vergeten, dan kunt u deze alsnog nemen. Zorg ervoor dat u de volgende inhalatie minimaal vier uur hierna gebruikt.

autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Bij dit middel zijn hiervoor geen beperkingen.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn bètablokkers.

• Sommige bètablokkers, dit zijn hart- en vaatmiddelen die worden gebruikt bij hoge bloeddruk, hartkramp, hartritmestoornissen en migraine. Ze worden ook gebruikt bij verhoogde oogboldruk (glaucoom). Sommige bètablokkers kunnen het effect van salbutamol tegengaan. Hierdoor heeft salbutamol minder effect. Bovendien kunnen bètablokkers bij daarvoor gevoelige patienten een benauwdheidsaanval oproepen. U kunt dus meer last van benauwdheid krijgen.
• De bètablokkers bij hart- en vaatziekten waarbij de wisselwerking optreedt, zijn carvedilol, labetalol, oxprenolol, pindolol, propranolol en sotalol. Neem contact op met uw apotheek of arts als u deze combinatie voorgeschreven krijgt. Mogelijk is een ander middel geschikter voor u.
• Gebruikt u oogdruppels met een bètablokker? Namelijk oogdruppels met betaxolol, carteolol, levobunolol, metipranolol en timolol. Dan kunt u extra benauwheidsklachten voorkomen door na het indruppelen een minuut de traanbuisjes dicht te drukken. Dit doet u door met duim en wijsvinger in de neus te knijpen ter hoogte van de binnenooghoek. U voorkomt hiermee dat de werkzame stof uit de oogdruppel via de traanbuis in uw neus komt en vandaar uit in het bloed wordt opgenomen.

Zwangerschap
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Het wordt al jarenlang gebruikt door vrouwen die zwanger zijn of willen worden zonder problemen met de vruchtbaarheid, voor de zwangerschap of voor het kind.

Borstvoeding
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u borstvoeding geeft. Het medicijn komt in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht. Maar het wordt al jarenlang gebruikt door vrouwen die borstvoeding geven, zonder problemen voor het kind.

U kunt op elk moment in één keer stoppen.

Salbutamol is sinds 1968 internationaal op de markt. Het is op recept verkrijgbaar onder de merknamen Airomir en Ventolin en als het merkloze Salbutamol. Het is te verkrijgen in inhalatiepoeder, inhalatievloeistof, inhalatiespray (aerosol).

Salbutamol is ook verkrijgbaar in drank en tabletten en in combinatie met een andere werkzame stof, onder de merknamen Combivent en Ipramol en als het merkloze Ipratropium/salbutamol. Deze tekst gaat alleen over salbutamol-inhalaties.